Βαρλαμ Σαλαμοφ: Οι βιβλιοθήκες μου

Αυτό το καλαίσθητο βιβλιαράκι κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Άγρα σε μετάφραση (από τα ρωσικά) της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ. Όπως αναφέρει ο εκδότης, η μετάφραση αφιερώνεται στην γαλλίδα μεταφράστρια του Σαλάμοφ Sophie Benech, η οποία είχε εκδώσει το έργο στις παρισινές εκδόσεις Interferences.Εδώ http://larepubliquedeslivres.com/defis-dilemmes-et-delices-du-metier-de-traducteur/ δημοσιεύεται μια σημαντική συνέντευξη της μεταφράστριας σχετικά με τη δουλειά της, για το έργο του μεταφραστή εν γένει, και όπως λέει στην αρχή "Chaque traduction est un voyage dans un nouvel univers, une occasion d’approfondir ses  connaissances ou d’en acquérir, une rencontre avec une personne hors du commun — je parle de l’auteur, bien sûr." (Κάθε μετάφραση είναι ένα ταξίδι σε ένα καινούργιο σύμπαν, μια ευκαιρία εμβάθυνσης στις γνώσεις του ή για την απόκτηση τους, μια συνάντηση με ένα πρόσωπο πέρα από τα συνηθισμένα- μιλώ, βεβαίως, για τον συγγραφέα"). 
Η Sophie Benech, εκδίδει τις μεταφράσεις της στον μικρό εκδοτικό οίκο Interferences http://editions-interferences.com/ που ειδικεύεται σε μεταφράσεις κυρίως ρώσων συγγραφέων, αν και η εκδοτική λίστα του είναι μικρή, περιλαμβάνει κάποια όχι ιδιαίτερα γνωστά έργα. (Θα πρέπει στο μέλλον να τα διερευνήσουμε).  Η έκδοση του βιβλίου στα γαλλικά έγινε το 1993. Ο εκδότης της Άγρας αναφέρει πως η ελληνική μετάφραση είναι στην ουσία η δεύτερη μετάφραση μετά την γαλλική, κι αυτό από μόνο του είναι ένα επίτευγμα.
Το βιβλίο περιγράφει την αγωνιώδη αναζήτηση μιας ψυχής, της ψυχής του Σαλάμοφ για το βιβλίο, τη σχέση του Σαλάμοφ με το βιβλίο. Από την αρχή ως το τέλος, μέσα από τις περιπέτειες στα κάτεργα του σταλινικού καθεστώτος, ο συγγραφέας των "Ιστοριών από την Κολυμά"  θυμάται και εξιστορεί την σχέση του με τα βιβλία,  προβαίνει σε κάποιες παρατηρήσεις για άλλους συγγραφείς που τον σημάδεψαν, ωστόσο αυτό που μένει στον αναγνώστη είναι η ερωτική σχέση που ο Σαλάμοφ έχει με την ανάγνωση και πόσο αυτή τον στήριξε κατά τη διάρκεια των φυλακίσεων του. Το μικρό αυτό βιβλιαράκι θα έπρεπε να μοιράζεται δωρεάν σε όλους τους μαθητές που ξεκινούν την πορεία τους αναζητώντας πρότυπα. Ο Σαλάμοφ είναι πρότυπο, άγιος της ανάγνωσης, της εμμονής με την ανάγνωση: η ίδια αυτή εμμονή που τον διατήρησε στη ζωή προκειμένου να καταγράψει την φρίκη της σταλινικής περιόδου στη Ρωσία. Οι δύο τελευταίες φράσεις του βιβλίου μένουν στη μνήμη κάθε αναγνώστη: ¨Τα βιβλία είναι ό,τι καλύτερο έχουμε στη ζωή, είναι η αθανασία μας", και το πιο συνταρακτικό ακόμα: "Λυπάμαι που ποτέ δεν είχα τη δική μου βιβλιοθήκη".  Μπορεί να μην είχες την τύχη να έχεις δική σου βιβλιοθήκη Βαρλάμ Σαλάμοφ, αλλά το κορυφαίο σου έργο που κοσμεί τις δικές μας βιβλιοθήκες φωτίζει και δίνει νόημα στα υπόλοιπα βιβλία μας, κυρίως αποκρυπτογραφεί το νόημα της υπάρξεως και είναι διαβάζοντας αυτό το ένα και μοναδικό βιβλίο σου να κατανοείς τα υπόλοιπα. Τα βιβλία που δεν είχες, στο ένα και μοναδικό "Ιστορίες από την Κολυμά", περιέχονται όλα.