Ισαάκ Μπάσεβις Σίνγκερ: Εχθροί, μια ερωτική ιστορία

Μετά τη συλλογή διηγημάτων "Ο Θάνατος του Μαθουσάλα" και το εκπληκτικό "Οικογένεια Μόσκατ", είναι το τρίτο βιβλίο του συγγραφέα στη γλώσσα γίντις που διαβάζω και, αναγκαστικά αλλά όχι καταπιεστικά, θα συνεχίσω να διαβάζω, διότι αυτός ο κόσμος που αποτελείται αποκλειστικά από εβραίους που μιλούν τη γλώσσα γίντις είναι συναρπαστικός και μαγικός. Δεν είναι όμως μόνο αυτό το κριτήριο, είναι και ο Σίνγκερ ένας συγγραφέας που γνωρίζει την τέχνη της αφήγησης και της εξιστόρησης μιας υποδειγματικής ιστορίας με σαφή τα όρια της αρχής, της μέσης και του τέλους.

Όπως αναφέρει ο Σίνγκερ στο προλογικό του σημείωμα "τα πρόσωπα του βιβλίου δεν είναι μόνο θύματα του ναζισμού, αλλά και θύματα της ίδιας της προσωπικότητάς και της μοίρας τους". Πρόκειται για μια ιστορία που διαδραματίζεται στη Νέα Υόρκη ανάμεσα σ' έναν άντρα, τον Χέρμαν Μπρόντερ, και τις τρεις γυναίκες του, οι οποίες συνδέονται μαζί του, η κάθε μια με τα δικά της χαρακτηριστικά και προσωπικότητα, σε μια αναζήτηση του έρωτα ο οποίος για τον Χέρμαν ορίζεται από το ιδιαίτερο στοιχείο που έχει κάθε μια απ' αυτές τις γυναίκες αλλά που, συνάμα, απουσιάζει από τις υπόλοιπες. Ο Χέρμαν έφτασε στη Νέα Υόρκη γλυτώνοντας από τους Ναζί- η προσωπική του θέαση του κόσμου στιγματίστηκε απ' αυτό το γεγονός κι έτσι "φράσεις όπως "ένας καλύτερος κόσμος" και "ένα φωτεινότερο αύριο" του φαίνονταν ως καθαρή βλαστήμια προς τις στάχτες όσων μαρτύρησαν". Μια τέτοια στάση παράγει κυνική φιλοσοφία, ή στην καλύτερη των περιπτώσεων, μια ελαφρότητα στην αντιμετώπιση των σοβαρών θεμάτων της ζωής όπως είναι ο έρωτας- αλλά για τον Χέρμαν Μπρόντερ τα πράγματα είχαν ξεκαθαρίσει με το να δηλώνει "οπαδός του Σοπενχάουερ" και αποφασισμένος "να μην παντρευτεί ποτέ για να μην φέρει στον κόσμο νέες γενιές παιδιών".

Ο Σίνγκερ διαπλέκει την τραγωδία που γνώρισαν οι Εβραίοι στον 20ο αιώνα, με την προσωπική ιστορία των πρωταγωνιστών της ιστορίας του, τα εβραϊκά ήθη της ιουδαϊκής θρησκείας με την αναζήτηση της ατομικής πραγμάτωσης των ηρώων του. Η κοσμοϊστορική καταστροφή του Ολοκαυτώματος συμπλέκεται με τις ψηφίδες που αποτελούν τις προσωπικές ιστορίες του Χέρμαν και των τριών γυναικών του οι οποίες έχουν εξίσου συμπαντική σημασία αν και εξελίσσονται στον ανθρώπινο μικρόκοσμο των ερωτικών σχέσεων- ο Σίνγκερ εξυψώνει το προσωπικό σε καθολικό μέγεθος: "Ο Χέρμαν είχε δύο συζύγους κι ετοιμαζόταν να αποκτήσει και τρίτη. Και μολονότι φοβόταν τις συνέπειες των πράξεων του και το σκάνδαλο που θα ξεσπούσε, κάπου μέσα του απολάμβανε το ρίγος που του δημιουργούσε η αδιάκοπη προοπτική μιας απειλητικής καταστροφής". 

Τα βιβλία του Σίνγκερ είναι πολύ ιδιαίτερα καθώς αναφέρονται σ' έναν θα έλεγα τελείως εξωτικό κόσμο, των Εβραίων που ομιλούν τη γλώσσα γίντις, μια εβραϊκή διάλεκτο. Είναι εμποτισμένα από την κουλτούρα αυτού του λαού, από την πανταχού παρουσία του Θεού, των ιερών κειμένων από την Πεντάτευχο ως το Ταλμούδ και όλη τη γραπτή και προφορική παράδοση. 

Η μεταφυσική υπόσταση του Εβραϊκού λαού συνέχει τις διηγήσεις του Σίνγκερ, είναι αδύνατο να τον κατανοήσουμε δίχως αυτό το στοιχείο- σε κάποιους μπορεί αυτό να μην αρέσει, αλλά η κοινή μας πνευματική καταγωγή με τον Εβραϊκό λαό (ο Αβραάμ και όχι ο Οδυσσέας είναι ο πνευματικός μας πατέρας), θα έπρεπε να μας κάνει να θεωρούμε το Σίνγκερ έναν συγγραφέα που μπορεί να δώσει κάποιες απαντήσεις, ως ένα σημείο βέβαια, γιατί η απόγνωση του Χέρμαν "είμαι  βυθισμένος στη βρωμιά και είμαι βρομερός κι  ο ίδιος . Δεν υπάρχει διαφυγή" είναι η απόγνωση που γεννιέται από την πίστη σ' έναν Θεό που δεν έχει ακόμα σταυρωθεί κι αναστηθεί.