Άρθουρ Κλαρκ: Οι Επικυρίαρχοι

Η αξιόλογη επιστημονική φαντασία, αυτή δηλαδή που έχει να κομίσει ένα νόημα, είναι κατά βάθος πολιτική φαντασία. Οι μεγάλοι τεχνίτες του είδους έγραφαν, στην ουσία, πολιτικό μυθιστόρημα μεταχειριζόμενοι τα συστατικά της επιστημονικής φαντασίας. 

Το βιβλίο του Άρθουρ Κλαρκ κυκλοφόρησε το 1953 με τον τίτλο Childhood' s End , και ήταν ένα μανιφέστο αισιοδοξίας πως το τέλος της "παιδικής ηλικίας" της ανθρωπότητας θα σηματοδοτούσε την αρχή της παγκόσμιας διακυβέρνησης. 

Η γη βρίσκεται υπό την εποπτεία των Επικυρίαρχων, όντων που ήρθαν από το εξωγήινο κόσμο για να επιβάλλουν την τάξη και τη λογική στις υποθέσεις της ανθρωπότητας. Θεμελιώδη ερωτήματα προκύπτουν κατά την διακυβέρνηση αυτή: "Δεν μας κάνει καμιά ευχαρίστηση να καταστρέψουμε την πίστη των ανθρώπων, αλλά δεν είναι δυνατόν όλες οι θρησκείες να είναι σωστές- και το ξέρουν. Αργά ή γρήγορα ο άνθρωπος θα μάθει την αλήθεια". To 1971 θα ακουστούν οι στίχοι από το Imagine του John Lennon,  εκφράζοντας παρόμοιο πόθο μ' αυτόν του Κλαρκ, έστω σε επίπεδο ευχών και προθέσεων.

Οι Επικυρίαρχοι που εξουσιάζουν τη γη δεν είναι σαν τους αυταρχικούς ηγέτες που γνώρισε ο κόσμος. Προσπάθησαν να εργάζονται μένοντας όμως και στο περιθώριο, διαφυλάσσοντας την αποστολή τους από την περιέργεια των ανθρώπων, "η σκιά τους ήταν παντού, αλλά δεν ήταν καθόλου ενοχλητική".  O Άρθουρ Κλαρκ έχοντας ζήσει τον ταραγμένο 20ο αιώνα με τις αντιμαχόμενες φονικές ιδεολογίες, οραματίζεται την υπέρβαση τους μέσω της Παγκόσμιας Διακυβέρνησης. Προτείνει λοιπόν το όραμα του μέσω των Επικυρίαρχων: "Η ίδρυση του Παγκόσμιου Κράτους είναι, φυσικά, το πρώτο μόνο βήμα". Μιλώντας με μια γλώσσα που ανακαλεί στη μνήμη  μας σελίδες από την πολιτική φιλοσοφία των αρχαίων ελλήνων , "όλα τα πολιτικά προβλήματα μπορούν να λυθούν με την ορθή χρήση της δυνάμεως". Και στη συνέχει μας προσφέρει απλόχερο το πολιτικό του όραμα περιγράφοντας τον "Χρυσό Αιώνα": "Το έγκλημα είχε στην ουσία εξαφανιστεί....Στις πρώτες μέρες της διακυβερνήσεώς τους, είχαν επέμβει υπέρ του νόμου και της τάξεως με τόση αποτελεσματικότητα που το μάθημα δεν ξεχάστηκε ποτέ". Επίσης, και αυτό είναι χαρακτηριστικό αντιστροφής της ηθικής της εργασίας που κυριάρχησε στον Δυτικό Κόσμο από την εποχή της Μεταρρύθμισης, μας λέει πως "ο Δυτικός κόσμος ξέμαθε- αυτό που ο υπόλοιπος κόσμος δεν είχε ξεχάσει ποτέ- ότι το να είσαι αργόσχολος δεν είναι αμαρτία, αρκεί να μην εκφυλισθεί σε αμαρτία". Ο πουριτανισμός χτυπιέται αλύπητα ως υποκριτικός και διαστροφικός. Η κοσμική εποχή που οραματίζεται δεν είναι βέβαια μια αντιθρησκευτική εποχή, αλλά μια εποχή ανεκτικότητας- "το μόνο που έλεγε ο Καρέλλεν ήταν ότι το τι πιστεύει ένας άνθρωπος είναι δική του υπόθεση, εφόσον δεν εμποδίζει την ελευθερία των άλλων". Είναι αδύνατο η αρχή αυτή σήμερα να εφαρμοστεί στον ισλαμικό κόσμο, ο Κλαρκ ήταν τέκνο της Διαφωτίσεως και όχι του σκοταδισμού.

Ο Επικυρίαρχος Καρέλλεν προς το τέλος του κειμένου αποκαλύπτει στους εκπροσώπους της γης το μυστικό της αποστολής τους. Διαβάζοντας το κείμενο αυτό, μας έρχονται μνήμες από ανάλογα κείμενα του Πλάτωνα και των μεγάλων παιδαγωγών της ανθρωπότητας. Το μάθημα που δίνει ο Καρέλλεν στον κόσμο είναι μάθημα ταπείνωσης. Πέρα από την ισχύ τους, υπάρχει και άλλος Υπερνούς που κατευθύνει τα διαβήματά τους. Οι Επικυρίαρχοι υπήρξαν όργανα μιας ακόμη ανώτερης δύναμης, ήταν ένα σκαλοπάτι μιας  ιεραρχίας: "όπως εμείς είμαστε ανώτεροί σας, έτσι υπάρχει και κάτι πιο πάνω από εμάς, που μας χρησιμοποιεί για τους δικούς του σκοπούς". Οι φθοροποιές δυνάμεις που αντιμάχονται την εξέλιξη στον κόσμο προς την αγαθότητα, παρακινούν τους Επικυρίαρχους να δράσουν και να προστατέψουν τα όσα πέτυχαν. Ο τρόπος για να γίνει αυτό είναι ένα ξεχωριστό υπόλοιπο ανθρώπων, παιδιών, να απομακρυνθεί από τη γη.

Άρθρουρ Κλαρκ

Αν η Επιστημονική Φαντασία μείνει μονάχα στα όρια μιας εξωγήινης περιπέτειας, τότε θα πρόκειται για ένα παρακλάδι της σοβαρής λογοτεχνίας που δεν θα του έδινε κανείς σημασία πέρα από το πρώτο βιαστικό διάβασμα. Με τον Άρθουρ Κλαρκ και τους άλλους μέγιστους του είδους (Ασίμοφ, Χάϊνλάιν, Λε Γκεν), η ΕΦ μετακομίζει στα σύνορα της ποίησης, της πολιτικής φιλοσοφίας και της ηθικής αναζήτησης. Διαβάζοντας το βιβλίο του Κλαρκ σήμερα, τα ερωτήματα που θέτει περί της Παγκόσμιας Διακυβέρνησης θεωρώ ότι παραμένουν επίκαιρα ειδικά σε περιόδους όξυνσης των εθνικισμών και της περιχαράκωσης των κρατικών συνόρων. Ο Επικυρίαρχος είναι αυτός που θέτει τάξη στο χάος. Η ουτοπία του Κλαρκ, ωστόσο, μας οδηγεί σε πλατωνικές αρχές. Αυτός είναι ένας σκόπελος που πρέπει να προσέξουμε, αν και η αναζήτηση της ορθής διακυβέρνησης δεν μπορεί να αποφύγει τα πλατωνικά ερωτήματα και τις απαντήσεις.