Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2015

Επικήδειος Λόγος για τον Ααρών Εδουάρδο Κίμελ εκφωνηθείς από τον πατέρα του π. Αλβίνιο Κίμελ

Ο π. Αλβίνιος Κίμελ

Ο Αλβίνιος Κίμελ είναι ο συγγραφέας του blog Eclectic Orthodoxy. Πρόκειται για μια ξεχωριστή και ιδιαίτερη περίπτωση ανθρώπου και ιερέα που διακονεί σε μια εκκλησία της Αμερικής, στο χώρο της Ορθοδοξίας που ακολουθεί το δυτικό τελετουργικό. Είναι ένα σπάνιο φαινόμενο αυτό, μια ιδιαιτερότητα του εκκλησιαστικού βίου που πάντως δεν βρίσκεται σε κοινωνία με τον Πάπα Ρώμης αλλά με τις κανονικές ορθόδοξες δικαιοδοσίες. Ο π. Κίμελ προέρχεται από τον αγγλικανισμό και τον ρωμαιοκαθολικισμό, ωστόσο πλέον δεν ιερουργεί καθώς φροντίζει την άρρωστη σύζυγο του. Στις 15 Ιουνίου 2012 ο π. Κίμελ έχασε τον υιό του Ααρών λόγω της αυτοκτονίας του δεύτερου. Η απώλεια αυτή τον συγκλόνισε συθέμελα, δεν έχασε όμως την πίστη του. Η παρακάτω ομιλία εκφωνήθηκε από τον ίδιο τον π. Κίμελ στην εξόδιο ακολουθία του υιού του. Ο π. Κίμελ δεν χάνει την πίστη του γιατί ελπίζει στον Θεό και στο σχέδιο Του για τον κόσμο. Η άποψη του π. Κίμελ, όπως αυτή φαίνεται στο κείμενο, είναι της αποκατάστασης των πάντων. Μια άποψη η οποία δεν βρίσκει συνοδική αποδοχή στο χώρο της Ορθοδοξίας. Ωστόσο η περίπτωση του π. Κίμελ αξίζει να μελετηθεί γιατί αποτελεί ένα ταπεινό παράδειγμα. Ο Κύριος, φυσικά, έχει τον τελευταίο λόγο κρίσης.


Εις το Όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Αμήν.

Εισαγωγή

Ποτέ μου δεν είχα σκεφθεί τη δυνατότητα πως θα βρισκόμουν σ' αυτήν εδώ τη στιγμή, να κηρύττω στην κηδεία ενός από τα παιδιά μου.

Βρίσκομαι εδώ σήμερα όχι για να προσφέρω εγκώμιο στον υιό μου Ααρών. Θα υπάρξουν άλλες ευκαιρίες για τέτοιου είδους εγκώμια, καθώς αναζητούμε όλοι μας να ανακαλύψουμε γιατρειά για την απώλεια μας, για να κατανοήσουμε την τραγική απόφαση του Ααρών να τερματήσει τη ζωή του.

Ο σκοπός μου, μάλλον, είναι να προσφέρω ένα επιχείρημα. Ο Ααρών ήταν ένας ευφυής άνθρωπος. Αγαπούσε μια άρτια επιχειρηματολογία, την οποία κέρδιζε. Ο Ααρών και εγώ δεν συζητούσαμε συχνά για τον Θεό. Κάποια στιγμή κατά τα γυμνασιακά του χρόνια στράφηκε προς τον επιστημονικό υλισμό από τον οποίο δεν μετακινήθηκε. Δεν υπήρξε ένας φανατικός άθεος καθώς παραδεχόταν πως ήταν δυνατό, αν και απίθανο, να υπάρχει ο Θεός. Ωστόσο δεν μπορούσε, δεν επρόκειτο, να υιοθετήσει την χριστιανική κοσμοεικόνα. Πάντως για χάρη της οικογένειας, έλεγε πάντα την προσευχή μαζί μας κατά την ώρα του δείπνου.

Δεν είμαι φιλόσοφος. Δεν υπήρχε κάποιο επιχείρημα που υποστήριζα και ο Ααρών να μην το κονιορτοποιήσει μέσα σε πέντε δευτερόλεπτα. Στέκομαι ενώπιον σας ως ιερέας της Εκκλησίας για περισσότερα από τριάντα χρόνια. Κυρίως όμως στέκομαι ενώπιον σας ως ένας πενθών πατέρας, ο οποίος είναι τελείως συντετριμμένος από τον θάνατο αυτού του αγαπημένου υιού του.

Ο θάνατος του Ααρών υπήρξε ένα τραυματικό και διαφωτιστικό γεγονός για μένα. Αντιλαμβάνομαι εντονότερα και καθαρότερο από ότι πρωτύτερα την πραγματικότητα. Στέκομαι ενώπιον σας, επομένως, είτε ως ένας τρελός ή .....ένας προφήτης του Παντοδύναμου Θεού. Δεν μπορώ να κρίνω. Εσείς πρέπει να γίνετε οι κριτές μου. Ο Θεός βεβαιότατα θα είναι ο κριτής μου.

Μηδενισμός

Ο Ααρών δεν πίστευε στον Θεό. Δεν πίστευε στην υπερβατική πραγματικότητα. Δεν πίστευε σε μια ζωή πέραν του τάφου. Η ζωή δεν έχει κάποιο απόλυτο νόημα ή σημασία. Μετά τον θάνατο, υπάρχει μόνο το μηδέν.

Στο δωμάτιο του Ααρών βρήκα το παλιό μου αντίτυπο των διηγημάτων του Έρνεστ Χεμινγουέι. Δεν γνωρίζω πότε το δανείστηκε. Ίσως διάβασε το διήγημα "Ένα καθαρό, καλοφωτισμένο μέρος". Στο διήγημα αυτό διαβάζουμε την προσευχή του μηδενισμού:
Μηδέν ἡμῶν,ὁ ἐν τοῖς μηδέν,μηδέν τὸ ὄνομά σου, μηδέν ἡ βασιλεία σου,
μηδέν τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν μηδέν καὶ ἐπὶ του μηδενός.
Το μηδέν ἡμῶν τὸ μηδέν δὸς ἡμῖν σήμερον, καὶ μηδέν ἡμῖν τὰ μηδέν ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς μηδέν τοῖς μηδέν ἡμῶν, καὶ μὴ μηδέν ἡμᾶς εἰς μηδέν ,ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ μηδενός.
Τότε Μηδέν. Χαίρε τίποτα πλήρης τίποτα, τίποτα είναι προς σε.
Πρόκειται για μια ανελέητα ζοφερή, απέλπιδα άποψη. Η απελπισία είναι η μόνη της κατάληξη.

Ο Ααρών ήταν ένας άνθρωπος που ζούσε σε έναν βαθύ εσωτερικό πόνο. Είχε καταλήξει στο συμπέρασμα πως τίποτα σ' αυτόν τον κόσμο, ούτε η ιατρική, ούτε η ψυχιατρική, ούτε η σταδιοδρομία ούτε ακόμη η αγάπη για την οικογένεια του μπορούσαν να τον γλυτώσουν από την απελπισία και τη ματαιότητα οι οποίες τον είχαν κατακυριεύσει και αφήσει παράλυτο. Και έτσι έπραξε αυτό που έμοιαζε σ' αυτόν ως η λογική επιλογή.

Μια λογική επιλογή....αν, και μονάχα αν, η κοσμοεικόνα του Ααρών είναι αληθινή. Αν ο Ααρών έχει δίκιο, τότε πράγματι ανακουφίστηκε από τα πάθη του, ανακούφιση στο τίποτα, ανακούφιση στο μηδέν, μηδέν, μηδέν. Εμείς που μείναμε πίσω οφείλουμε τώρα να υποφέρουμε τις συνέπειες της απόφασης του Ααρών- όμως, τουλάχιστον αυτός έχει ειρηνεύσει.....αν ο Ααρών έχει δίκιο.

Η εναλλακτική των χριστιανών

Υπάρχει όμως εναλλακτική. Ας σκεφθούμε την πιθανότητα να υπάρχει πράγματι ένας θείος Δημιουργός, μια υπερβατική θεότητα άπειρης αγάπης η οποία έφερε τον κόσμο στο Είναι εκ του μηδενός. Ας σκεφθούμε τη δυνατότητα πως αυτός ο Δημιουργός έπλασε "κατ' εικόνα" δική Του τους ανθρώπους με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να βρίσκουμε την απόλυτη ευτυχία στην κοινωνία μαζί Του. Ας σκεφθούμε τη δυνατότητα πως αυτός ο Θεός έχει όντως εισέλθει στην κτίση Του, παίρνοντας πάνω Του τα όρια της ανθρωπότητας, συμπεριλαμβανομένου του πάθους και του θανάτου, ακριβώς με σκοπό να μας ανυψώσει στον Εαυτό Του και μας συσσωματώσει στην θεϊκή ζωή Του. Ας σκεφθούμε την δυνατότητα πως υπέρ υμών αυτός ο Θεός είχε έναν βάναυσο και φρικαλέο θάνατο στον Γολγοθά και ανέστη στην άφθαρτη ζωή την Κυριακή του Πάσχα, καταστρέφοντας δια παντός την εξουσία του θανάτου, διανοίγοντας την ιστορία στην υπόσχεση ενός καινού ουρανού και μιας καινής γης, ένα μέλλον όπου "δεν θα υπάρχει πια θάνατος, ούτε λύπη ή στεναγμός, ούτε  πια άλλος πόνος: διότι όλα τα προγενέστερα έχουν πλέον περάσει".

Ο Θεός είναι αγάπη,διότι αιωνίως είναι ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα. Ο κόσμος δια της αγάπης εφάνη, και στην αγάπη θα ολοκληρωθεί. Με τα λόγια του Αγίου Ισαάκ του Σύρου:

Ο Θεός με την αγάπη έφερε στην ύπαρξη τον κόσμο. Με την αγάπη του τον κατευθύνει κατά τη διάρκεια της προσωρινής ύπαρξής του. Με την αγάπη θα τον μετασχηματίσει θαυμαστά, και με την αγάπη ο κόσμος θα συμπεριληφθεί στο μέγα μυστήριο Εκείνου που ποίησε τα πάντα.
Ακούγεται πολύ καλό για να είναι αληθινό. Ίσως ακούγεται σαν κάποιο παραδοσιακό παραμύθι. Όμως κατάματα αντιμετωπίζει τις αντιρρήσεις που εξέφραζε ο Ααρών. Η ζωή δεν είναι το τίποτα. Η ζωή δεν στερείται νοήματος. Ο Θεός είναι αγαθός και επιθυμεί μονάχα το δικό μας αγαθό. Ο Θεός είναι αγάπη και η αγάπη του θα θριαμβεύσει. Υπάρχει επομένως ανόθευτη ελπίδα για απελευθέρωση, θεραπεία, μεταμόρφωση, αναγέννηση τόσο σ' αυτόν εδώ τον κόσμο όσο και στη μέλλουσα βασιλεία.

Αυτή είναι η χριστιανική πίστη στην οποία ανατράφηκε ο Ααρών που όμως την βρήκε ως μη πειστική. Η κοσμοεικόνα του εμπειρισμού που κυριαρχεί στην κουλτούρα μας, θεωρεί πως η χριστιανική κοσμοεικόνα εναντιώνεται στην λογική, και ολόκληρος ο κόσμος κατά συνέπεια υποφέρει από την απελπισία του μηδενισμού.

Δεν μπορώ, δεν συναινώ με τον αγνωστικισμό του Ααρών και την παραίτηση στην απελπισία. Γνωρίζω κάτι από το σκοτάδι που κατέλαβε την καρδιά του Ααρών. Αυτή όμως η τραγωδία ενδυνάμωσε την πίστη μου, και προσεύχομαι να φέρει και σε σας το ίδιο αποτέλεσμα.

Ένα από τα αγαπημένα μου βιβλία είναι ο "Ασημένιος Θρόνος" από το "Χρονικό της Νάρνια" του Κ.Σ. Λιούις.
Τα παιδιά μαζί με τον Λασπομούρμουρο αιχμαλωτίζονται από την Κυρία με το Πράσινο Πέπλο και οδηγούνται στο υποκόσμιο βασίλειο της.
Αφού εξαπολύει εναντίον τους ένα ξόρκι  προσπαθώντας να τους πείσει πως αυτός ο περίφοβος υπόκοσμος είναι ο πραγματικός κόσμος, και όλα όσα θυμούνται από τη Νάρνια και τον αληθινό κόσμο δεν είναι παρά ένα όνειρο. Όμως ο Λασπομούρμουρος ανθίσταται, αρνείται να την πιστέψει. Αρνείται τη δυσπιστία έναντι της Νάρνια, αρνείται να μην πιστέψει στον δίκαιο βασιλιά της Νάρνια, το τρανό λέοντα Ασλάν:
Ας θεωρήσουμε πως μονάχα ονειρευτήκαμε, ή επινοήσαμε, όλα τούτα τα πράγματα: τα δέντρα, τη χλόη, τον ήλιο, το φεγγάρι, τα άστρα και τον ίδιο τον Ασλάν. Ας υποθέσουμε πως έτσι είναι τα πράγματα. Τότε το μόνο που μπορώ να πω είναι πως, σ' αυτήν την περίπτωση, τα επινοημένα πράγματα φαίνεται πως είναι πιο σημαντικά από τα αληθινά. Ας υποθέσουμε πως αυτή η κατάμαυρη γούβα που είναι το βασίλειο σου είναι ο μοναδικός κόσμος. Λοιπόν, μου δίνει την εντύπωση πως είναι εξαιρετικά ισχνό. Και αυτό είναι ανέκδοτο, αν το καλοσκεφθείς. Είμαστε απλώς μωρά που φτιάχνουν ένα παιχνίδι, αν εσύ έχεις δίκιο. Όμως  τέσσερα μωρά που παίζουν ένα παιχνίδι μπορούν να φτιάξουν έναν ολόκληρο παιχνιδόκοσμο που κάνει τον αληθινό σου κόσμο να μοιάζει ρηχός. Γι' αυτόν τον λόγο θα σταθώ δίπλα στον παιχνιδόκοσμο. Είμαι με το μέρος του Ασλάν, ακόμα και αν δεν υπάρχει κανένας Ασλάν να ηγηθεί. Θα συνεχίσω να ζω σαν κάτοικος της Νάρνια, ακόμα και αν δεν υπάρχει καμιά Νάρνια.
Η χριστιανική αντίληψη της πραγματικότητας είναι τόσο περισσότερο πραγματική, ομορφότερη, γοητευτικότερη, και βαθιά πιο αληθινή από οποιαδήποτε αντίληψη της πραγματικότητας που προσφέρει ο σύγχρονος πολιτισμός και  η επιστημονική κοσμοεικόνα.

Εδώ λοιπόν βρίσκεται η πρώτη μου απάντηση στον υιό μου:

"Ααρών, δεν γνωρίζω αν είχες διατηρήσει την πίστη σου στον Χριστό θα ήταν πιο ανεκτός ο πόνος σου. Θα σου είχε, όμως, δώσει βάση να ελπίζεις, για την υπερφυσική εκείνη ελπίδα που ο κόσμος δεν μπορεί να δώσει".

Η ελπίδα του Ααρών

Τώρα όμως ποιά ελπίδα έχει ο ο υιός μου; Είναι νεκρός. Πέθανε ως άπιστος. Ο θάνατός του ήταν αυτοκτονία. Αυτή είναι η σκληρή, τρομερή αλήθεια. Ο Ααρών δεν θα ήθελε να ελαχιστοποιήσουμε την τραχύτητα όλων αυτών των δεδομένων. Τα παλιά χρόνια, κάποιοι ιεροκήρυκες θα τον θεωρούσαν καταδικασμένο στην απώλεια. Είναι βέβαιο πως δεν θα κηδευόταν χριστιανικά. Σήμερα γνωρίζουμε περισσότερα πράγματα για την κατάθλιψη και τις ψυχικές ασθένειες. Γνωρίζουμε πως η κατάθλιψη φαλκιδεύει και περιορίζει την υπαρξιακή μας ελευθερία. Ο Ααρών δεν αυτοκτόνησε εκφέροντας βλασφημίες. Η αυτοκτονία του δεν ήταν η κορύφωση ενός εκφαυλισμένου βίου. Ήταν μια διέξοδος από έναν κόσμο που δεν μπορούσε να θεραπεύσει την ασθένεια του πνεύματος του και να τον ανακουφίσει από απ' αυτό το ανείπωτο μαρτύριο. Ο Ααρών σάλταρε προς τον θάνατο του διότι είχε απολέσει κάθε ελπίδα, διότι η απελπισία είχε κατακυριεύσει την ύπαρξη του. Αυτό πιστεύω πως είναι η αλήθεια, και έτσι γνωρίζω πως ο Θεός θα είναι ελεήμων.

Αλλά ακόμα κι έτσι, επιθυμώ να προσθέσω και κάτι ακόμα. Ο αιώνιος Πατέρας δεν θα είναι ελεήμων μόνο απέναντι στον Ααρών μου, αλλά είναι βέβαιο πως θα θεραπεύσει την καρδιά του, θα τον γλυτώσει από τα δεσμά του σκότους και θα τον αναστήσει στην ένδοξη ζωή εν Χριστώ Ιησού, τον αιώνιο Υιό, μετά της Υπερευλογημένης Παρθένου Μαρίας και όλων των αγίων. Ο Ααρών θα γνωρίσει την χαρά και την ευλογία της βασιλείας του Θεού.

Παρά την αυτοκτονική δυσπιστία του, δεν θα αφεθεί ο Ααρών να έχει την τελευταία λέξη. Ο αναστημένος Χριστός διαφυλάττει για εκείνον την τελευταία λέξη, μια λέξη απόλυτου θριάμβου της αγάπης και της χάριτος. Μέσω της εσώτερης κλήσης του Αγίου Πνεύματος, ο Ααρών θα διανοίξει την καρδιά του στο έλεος και την αγάπη του Θεού. Θα επιτρέψει να τον πλημμυρίσει ο Πατήρ με το άγιο φως του και να τον ελευθερώσει από κάθε απελπισία. Θα αφήσει τον Σωτήρα να επιδέσει τις πληγές του και να συγχωρήσει τις αμαρτίες του. Ο επώδυνος εξαγνισμός ίσως είναι αναγκαίος- δεν είναι εύκολο πράγμα η παραίτηση από το ίδιον θέλημα. Δεν είναι εύκολο πράγμα η μετάνοια από τις αμαρτίες του καθενός, αλλά η χάρις του Θεού θα θριαμβεύσει στην καρδιά του υιού μου. Τούτο διακηρύσσω στο όνομα του Ιησού. Αμήν. Αμήν.

Ευρισκόμενος ενώπιον του προσώπου του Σωτήρος του, μπορούμε να αντέξουμε, έστω και για μια στιγμή, την πιθανότητα πως ο Ααρών αιώνια θα αποστέργει της απροϋπόθετης αγάπης και του ελέους που είναι η Αγία Τριάδα; Πώς είναι δυνατό αυτό; Δεν αγαπούσε τη μητέρα του; Δεν αγαπούσε τα αδέλφια του Άλβιν, Μπρέντον και Τάρυν; Δεν αγαπούσε τους καλύτερους του φίλους Μπράιαν, Τζιλ και Λάουρα; Δεν αγαπούσε εμένα, τον συντετριμμένο πατέρα του;

Αδέλφια και αδελφές μου, δεν υπάρχει χρονικός περιορισμός στην καθολική αγάπη του Θεού. Δεν λήγει κατά τη στιγμή του θανάτου. Ο Θεός μας δημιούργησε για Εκείνον. Με αγάπη ο Χριστός αναζητά και αναζητά εκείνο το απολωλός πρόβατο και δεν ησυχάζει έως ότου το βρει και το οδηγήσει πίσω στην ποίμνη.

Η υπέρτατη σωτηρία του Ααρών αποκαλύπτεται στην αγάπη που έχω διακρατήσει στην καρδιά μου για τον αγαπημένο υιό μου. Με τα λόγια του Σκώτου ιεροκήρυκα Τζωρτζ Μακντόναλντ:
"Είναι κάποιος άνθρωπος πιο ελεήμων απ' ότι ο Θεός; Δεν είναι, απ' όλη τη δόξα του, το έλεος του άπειρο; Θα αγαπήσει ο αδελφός τον αδελφό του περισσότερο απ' όσο ο Πατήρ αγαπά τον Υιό Του;- περισσότερο απ' όσο ο Αδελφός Χριστός αγαπά τον αδελφό Του;"

Μη γένοιτο! Η αγάπη του Θεού υπερβαίνει εις τον αιώνα την αγάπη μας για τον Ααρών. Ο Θεός θα ανακαλύψει έναν τρόπο για να αφυπνίσει την πίστη και την μετάνοια στην καρδιά του. Η θεϊκή αγάπη θα κατακτήσει τόσο την ισχυρογνωμοσύνη και την απελπισία. "Το έλεος του Θεού", γράφει ο Άγιος Ισαάκ, "είναι περισσότερο ευρύ απ' όσο μπορούμε να συλλάβουμε".

Δεν θα σωθώ δίχως τον Ααρών μου. Δεν υπάρχει παράδεισος για μένα δίχως τον υιό μου. Η αγάπη μου γι' αυτόν είναι απέραντη. Είναι σαρξ εκ της σαρκός μου, η ταυτότητά μου. Θα σωθούμε μαζί, εν Χριστώ. Ο Θεός θα το κάνει αυτό.

Και έτσι, αδέλφια και αδελφές μου, σας καλώ να απευθύνετε ευχαριστίες για την ζωή εκείνη που ήταν, και είναι, ο Ααρών Εδουάρδος Κίμελ.

Σας καλώ να προσευχηθείτε για τον υιό μου. Να προσευχηθείτε για να συγχωρήσει ο Θεός τις αμαρτίες του, να γιατρέψει την συντριβή του και να αναγεννήσει την καρδιά και την ψυχή του εν τη ζωή και δόξα του Αγίου Πνεύματος.

Και σας καλώ να ελπίζετε στην αιώνια σωτηρία του Ααρών με πιστή και ακατανίκητη ελπίδα. Θα αποκατασταθεί στη βασιλεία του Ιησού Χριστού, και εμείς θα αποκατασταθούμε μ' αυτόν. Η αγάπη μας δεν θα λυγίσει, η αγάπη μας δεν έχει ραγίσει. Η άπειρη, απροσμέτρητη χάρις του Θεού θα θριαμβεύσει. Ο Θεός είναι το αγαθό. Ο Θεός είναι ελεήμων. Ο Θεός είναι αγάπη. Ο Θεός είναι Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα.

Θα ολοκληρώσω με τα λόγια της Αγγλίδας ασκητικής συγγραφέως του 13ου αιώνα Ιουλιανής του Νόριτς:

"Όλα θα είναι καλά λίαν, και όλα θα είναι καλά λίαν, και άπαντα των υπαρκτών θα είναι καλά λίαν".
Αμήν.

Δεν υπάρχουν σχόλια: