Το 2023 ξεπέρασα άνετα, όπως ήταν αναμενόμενο, την ανάγνωση 100 βιβλίων. Λέω όπως ήταν αναμενόμενο, καθώς προσπαθώ τον ελεύθερο χρόνο μου να ασχολούμαι με το παιδικό μου πάθος που είναι το διάβασμα. Τώρα οδεύοντας προς την 6η δεκαετία της ζωής μου, το πάθος αυτό αντί να σβήνει, όλο και φουντώνει περισσότερο.
Η πανδημία έπαιξε κάποιο ρόλο και σ' αυτό, στην υποδαύλιση του αναγνωστικού μου πάθους, διότι έστρεψα το ενδιαφέρον μου και σε μια άλλη κατηγορία γνώσης την οποία είχα παραμελήσει, αυτή των φυσικών επιστημών (ιστορία της επιστήμης, επιστημολογία, εκλαϊκευμένη φυσική, βιολογία, μαθηματικά, φιλοσοφία της επιστήμης, ιατρική) ως προσωπική μου αναζήτηση και απάντηση στη λαίλαπα του ανορθολογισμού που κυρίευσε ένα μέρος του κόσμου στην προσπάθεια του να ερμηνεύσει το φυσικό γεγονός της πανδημίας. Δεν αντέχω τη μαγική σκέψη, όπως αυτή εκφράστηκε από θρησκευτικούς κυρίως κύκλους ή άλλους αρνητές της επιστημονικής προσπάθειας κατανόησης του κόσμου. Έτσι βιβλία της εκλαϊκευμένης και όχι μόνο επιστήμης εντάχθηκαν στα αναγνωστικά μου ενδιαφέροντα τα τελευταία χρόνια μαζί με τα υπόλοιπα γνωστά, όπως λογοτεχνία, θεολογία (ακαδημαϊκή και όχι βιωματική), φιλοσοφία και λοιπές ανθρωπιστικές επιστήμες.
Από τα βιβλία ελληνικής λογοτεχνίας ξεχώρισα κυρίως την "Εξαφάνιση" του Αριστοτέλη Νικολαϊδη, μυθιστόρημα που αναφέρεται στην εποχή του εμφυλίου, ανάγνωσμα με νεωτερικά στοιχεία που θα έπρεπε να διαβάζεται ακόμα και σήμερα. Και το βιβλίο του Γιάννη Πάνου "Από το στόμα της παλαιάς Remington" είναι στα ελάχιστα ελληνικά βιβλία που μου τράβηξαν το ενδιαφέρον- δυστυχώς όσο και να προσπαθώ δεν βρίσκω κάποιο ενδιαφέρον για μένα στη νεώτερη ελληνική λογοτεχνία, η γενιά του 30 παραμένει αξεπέραστη σε ποιότητα. Κατέγραψα αρκετούς τίτλους από τη μελέτη του Δημ. Κούρτοβικ "Η Ελιά και η Φλαμουριά" για να δω τι μπορώ να διαβάζω απ' αυτά, κυρίως από τη δημόσια βιβλιοθήκη, εφόσον υπάρχουν οι τίτλοι.
Διάβασα αρκετά από Κωστή Παπαγιώργη, ο σημαντικότερος δοκιμιογράφος στην ελληνική γλώσσα τα τελευταία χρόνια, και αυτή ήταν από τις καλύτερες αναγνωστικές μου απολαύσεις. Είχα και στο παρελθόν διαβάσει αρκετό Παπαγιώργη αλλά τώρα κάλυψα κάποια κενά από τα δοκίμια του και θα επανέρχομαι σ' αυτόν. Κάπως έτσι οδηγήθηκα και στον Χρήστο Βακαλόπουλο η ζωή του οποίου με συγκίνησε περισσότερο από το έργο του.
Από τα θεολογικά, ο Ζηζιούλας και ο Γιαγκάζογλου ότι καλύτερο μπορούσα να διαβάσω δίχως να αγανακτήσω, γιατί πλέον οφείλω να προσέχω πολύ τους διάφορους θεολογούντες, αν ανήκουν στην μαγική σκέψη (άρα εξ ορισμού είναι θεομπαίχτες) ή διαπνέονται από οικουμενική προοπτική. Λέξη που για τους μαγικά φρονούντες παραπέμπει στον τρισκατάρατο "οικουμενισμό", αλλά αυτοί δυστυχώς αποτελούν τον ορισμό της σύγχρονης σέκτας εντός των ορίων της Εκκλησίας.
Τελικά, τα καλύτερα βιβλία ήταν πάλι ξένων συγγραφέων, απολαμβάνω μάλιστα να διαβάζω , όσο μπορώ, σε άλλη γλώσσα πέρα της ελληνικής, διότι όσο και αν έχουν βελτιωθεί οι μεταφράσεις είναι άπειρη η απόλαυση αν μπορούμε να κατανοήσουμε το βιβλίο στην πρωτότυπη γλώσσα γραφής του. Από τα ξένα λοιπόν βιβλία θα ξεχώριζα αυτά του Anthony Trollope για τη βικτωριανή εποχή, του Αμός Οζ ("Ιούδας") του Κούντερα ("Το γέλιο") και το κορυφαίο όλων , το "East of Eden" του Steinbeck. Ειδική μνείας ας κάνω , γιατί το καταευχαριστήθηκα, διαβάζοντας Χάρρυ Πότερ! Ξεχωριστή θέση επίσης και όλα τα βιβλία που ασχολούνται με το ξεμασκάρεμα των θεωριών συνωμοσίας, έτσι για να αποκτήσουμε τα κατάλληλα κλειδιά ερμηνείας των σύγχρονων φαινομένων.
Για το 2024 τώρα. Θα περιορίσω στον ελάχιστο δυνατό βαθμό τα βιβλία ελληνικής λογοτεχνίας, με εξαίρεση ξανά τον Αριστοτέλη Νικολαϊδη ("Οι Συνυπάρχοντες"), και θα επικεντρωθώ σε "βαριά" βιβλία της κλασικής ξένης λογοτεχνίας (διαβάζοντας για πρώτη φορά ή ξαναδιαβάζοντας), σε ελάχιστα θεολογικά βιβλία (πόσα αξίζουν άραγε πλέον;) , σε ικανό αριθμό επιστημονικών βιβλίων εκλαϊκευμένης επιστήμης και, φυσικά, σε πολλά ξενόγλωσσα.